Από τα προεδρικά διατάγματα που πρόκειται να εκδοθούν αρχής γενομένης από τις επόμενες εβδομάδεςκρέμεται η τύχη χιλιάδων, κυρίως Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου (ΙΔΑΧ) υπαλλήλων που εργάζονται σε ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ του δημοσίου και των ΟΤΑ.
Με το νομοσχέδιο που έδωσε το μεσημέρι της Μ. Πέμπτης για διαβούλευση (μεχρι τις 14 Μαΐου) ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Α. Μανιτάκης δίνεται η δυνατότητα συγχώνευσης, κατάργησης ακόμη και μετατροπής των ΝΠΔΔ σε ΝΠΙΔ, με αποτέλεσμα οι υπάλληλοι ΙΔΑΧ που υπηρετούν σε αυτά να οδηγούνται είτε στην έξοδο, είτε στην καλύτερη περίπτωση σε διαθεσιμότητα – κινητικότητα. Παράλληλα με βάση τους νέους οργανισμούς και των υπουργείων, αναμένεται να ενταχθούν σε καθεστώς διαθεσιμότητας – κινητικότητας πάνω από 2000 υπάλληλοι υπουργείων.
Συγκεκριμένα, όπως προβλέπεται στο άρθρο 4: «Νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, κρατικές ή δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμοί, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους δημόσιους σκοπούς, καθώς και θυγατρικές εταιρείες των ανωτέρω νομικών προσώπων μπορεί να καταργούνται, να συγχωνεύονται ή να αναμορφώνονται, καθώς και να καταργείται, αντικαθίσταται ή τροποποιείται κάθε νομοθετική ή κανονιστική διάταξη σχετική με τη σύσταση, την οργάνωση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητές τους με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, του Υπουργού Οικονομικών και του καθ’ ύλην αρμόδιου Υπουργού».
Επιπλέον, στο άρθρο 1 παρ. 4 του νομοσχεδίου προβλέπεται: «Με τους Οργανισμούς της προηγούμενης παραγράφου μπορεί επίσης να προβλέπεται:
α) Η κατάργηση ή συγχώνευση υπηρεσιών ή οργανικών μονάδων των φορέων της παραγράφου 1, καθώς και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους σε άλλες υπηρεσίες ή οργανικές μονάδες ή η κατάργησή τους.
β) Η κατανομή του συνόλου ή μέρους των οργανικών θέσεων του φορέα σε περισσότερους κλάδους ή ειδικότητες κλάδων. Στην περίπτωση αυτή οι κλάδοι και ειδικότητες από τους οποίους διενεργείται κάθε φορά η πλήρωση των κενών θέσεων καθορίζονται με την οικεία προκήρυξη.
γ) Η σύσταση ή κατάργηση οργανικών θέσεων κατά κατηγορία και κλάδο.
δ) Η σύσταση νέων κλάδων κατά κατηγορίες, καθώς και η συγχώνευση ή κατάργηση υφισταμένων με δυνατότητα κατάργησης αντίστοιχων οργανικών θέσεων.
ε) Η μεταφορά οργανικών θέσεων σε άλλους κλάδους, υφιστάμενους ή νέους, της ίδιας ή άλλης κατηγορίας, καθώς και η ρύθμιση θεμάτων ένταξης υπηρετούντων υπαλλήλων σε νέους κλάδους της ίδιας κατηγορίας, που προκύπτουν με σύσταση ή συγχώνευση υφισταμένων. στ) Η σύσταση οργανικών μονάδων χωρίς εσωτερική διάρθρωση, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 20 παρ. 2 του ν. 2503/1997, η οποία διατηρείται σε ισχύ. Και
ζ) Κάθε άλλη λεπτομέρεια που αφορά την οργάνωση και λειτουργία της οικείας υπηρεσίας.»
Μείωση προϋπηρεσίας για διευθυντές….
Με το νομοσχέδιο μειώνεται ο χρόνος προϋπηρεσίας που απαιτούνταν για τη διεκδίκηση θέσης γενικού διευθυντή από 15 σε 12 έτη. Συγκεκριμένα, όπως προβλέπεται στο άρθρο 2 παρ. 1: «Ως προϊστάμενοι Γενικής Διεύθυνσης επιλέγονται υπάλληλοι που έχουν τουλάχιστον δώδεκα (12) έτη υπηρεσίας, έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου Διεύθυνσης ή Γενικής Διεύθυνσης και δεν έχουν προφανή απόκλιση από την υλοποίηση της στοχοθεσίας τα προηγούμενα έτη πριν την επιλογή τους. Δεν μπορεί να κριθεί για την κάλυψη θέσης προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης υπάλληλος που αποχωρεί αυτοδικαίως από την υπηρεσία σε χρονικό διάστημα το οποίο είναι μικρότερο των δύο ετών κατά την πρώτη συνεδρίαση του αρμοδίου συλλογικού οργάνου.
β. Ως προϊστάμενοι Διεύθυνσης ή Υποδιεύθυνσης ή αντίστοιχου επιπέδου οργανικής μονάδας επιλέγονται υπάλληλοι οι οποίοι έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου Τμήματος ή αντίστοιχου επιπέδου οργανικών μονάδων και δεν έχουν προφανή απόκλιση από την υλοποίηση της στοχοθεσίας τα προηγούμενα έτη πριν την επιλογή τους.
γ. Ως προϊστάμενοι Τμήματος, αυτοτελούς Τμήματος και αυτοτελούς γραφείου ή αντίστοιχου επιπέδου οργανικής μονάδας επιλέγονται υπάλληλοι οι οποίοι δεν έχουν προφανή απόκλιση από την υλοποίηση της στοχοθεσίας τα προηγούμενα έτη πριν την επιλογή τους».
…συμβόλαιο αποδοτικότητας για προϊσταμένους
Επιπλέον, για τους προϊσταμένους οργανικών μονάδων προβλέπεται η υπογραφή συμβολαίων αποδοτικότητας στα οποία περιγράφονται η αποδοτικότητα και οι στόχοι τους. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 παρ. 4: «Όσοι επιλέγονται προϊστάμενοι οργανικών μονάδων τοποθετούνται σε αντίστοιχου επιπέδου οργανικές μονάδες για πέντε (5) έτη. Με την ανάληψη των καθηκόντων τους οι προϊστάμενοι Γενικής Διεύθυνσης, Διεύθυνσης, Υποδιεύθυνσης ή αντίστοιχου επιπέδου οργανικών μονάδων, υπογράφουν συμβόλαιο αποδοτικότητας με τον οικείο Υπουργό ή με το όργανο διοίκησης του οικείου φορέα ή με το όργανο το οποίο εξουσιοδοτείται από τον οικείο Υπουργό ή το όργανο διοίκησης του φορέα να υπογράφει τα συμβόλαια αυτά. Στα συμβόλαια αποδοτικότητας περιγράφονται οι υποχρεώσεις των προϊσταμένων και οι ποιοτικοί και ποσοτικοί στόχοι που θα πρέπει να επιτευχθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας τους, καθώς και σε ετήσια βάση. Σε περίπτωση προφανούς απόκλισης από την επίτευξη των τεθέντων ποιοτικών και ποσοτικών στόχων μετά τη συμπλήρωση δύο ετών από την τοποθέτηση των προϊσταμένων, ο οικείος Υπουργός ή όργανο διοίκησης του φορέα μπορεί να αποφασίσει την πρόωρη λήξη της θητείας τους.»
Πιο αυστηρές οι αναρρωτικές άδειες
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο αυστηροποιείται το καθεστώς χροήγησης αναρρωτικών αδειών, καθώς μεταξύ άλλων θα δίνονται μόνο ύστερα από έγκριση γιατρού δημόσιου νοσοκομείου, ενώ προβλέπεται και ανώτατο όριο. Όπως σημειώνεται, οι διαδικασίες απλοποιούνται, ενώ ταυτόχρονα «διασφαλίζεται η καλύτερη ισορροπία μεταξύ του δικαιώματος χρήσης αναρρωτικής αδείας μετ” αποδοχών και της υποχρέωσης προσφοράς στην υπηρεσία, καθώς και η καταπολέμηση της κατάχρησης αναρρωτικών αδειών από μερίδα υπαλλήλων. Ακόμη, για τη χορήγηση μακροχρόνιων αναρρωτικών αδειών πέραν του προβλεπομένου ορίου προβλέπονται ποινές, ενώ θα γίνεται έλεγχος όλων των αδειών που έχουν παρασχεθεί στον υπάλληλο σε βάθος οκταετίας».
Όπως προβλέπεται στο άρθρο 6 ότι Η παράγραφος 1 του άρθρου 54 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. (Υπαλληλικός Κώδικας, ν. 3528/2007, ΦΕΚ 26/Α΄) όπως έχει τροποποιηθεί με την παράγραφο 1 του άρθρου 30 του ν. 3731/2008 (ΦΕΚ 263/Α΄) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1. Στον υπάλληλο που είναι ασθενής ή χρειάζεται να αναρρώσει, χορηγείται αναρρωτική άδεια με αποδοχές τόσων μηνών όσα είναι τα έτη της υπηρεσίας του, από την οποία αφαιρείται το σύνολο των αναρρωτικών αδειών που τυχόν έχει λάβει μέσα στην προηγούμενη οκταετία. Αναρρωτική άδεια χορηγούμενη χωρίς διακοπή δεν μπορεί να υπερβεί τους δώδεκα (12) μήνες. Χρόνος υπηρεσίας τουλάχιστον έξι (6) μηνών θεωρείται ως πλήρες έτος. Υπάλληλος ο οποίος δεν έχει συμπληρώσει χρόνο υπηρεσίας έξι (6) μηνών, δικαιούται να λάβει τις βραχυχρόνιες άδειες που προβλέπονται. Μετά την εξάντλησή τους ο υπάλληλος δικαιούται άδεια άνευ αποδοχών.»
Πειθαρχικά: «Παράθυρο» για επιστροφή υπαλλήλων σε αυτοδίκαιη αργία
Αναφορικά με την αυτοδίκαιη αργία, το νομοσχέδιο ανοίγει ένα παράθυρο για την επιστροφή υπαλλήλων προτού την οριστική τους δικαίωση από τη Δικαιοσύνη. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 12: «Η περίπτωση γ΄ της παρ.3 του άρθρου 103 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. (Υπαλληλικός Κώδικας, Ν. 3528/2007), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο πρώτο του Ν.4057/2012 και στη συνέχεια με την περ.1 της υποπαραγράφου Ζ.3. άρθρου πρώτου Ν.4093/2012, αντικαθίσταται ως εξής:
«γ) μετά από απόφαση του πρωτοβάθμιου πειθαρχικού συμβουλίου με την οποία ο υπάλληλος απαλλάσσεται από την πειθαρχική ευθύνη ή του επιβάλλεται πειθαρχική ποινή διαφορετική από την οριστική ή προσωρινή παύση για πειθαρχικό παράπτωμα της περίπτωσης ε` της παραγράφου 1, ή μετά από σχετική βεβαίωση του προέδρου του πρωτοβάθμιου πειθαρχικού συμβουλίου.
Ο υπάλληλος επανέρχεται στην υπηρεσία του από την κοινοποίηση σε αυτόν της αντίστοιχης διαπιστωτικής πράξης.
Εφόσον έχει επιβληθεί αυτοδίκαιη αργία στις περιπτώσεις β`, γ`,δ` και ε` της παραγράφου 1, η οποία δεν έχει αρθεί σύμφωνα με την παράγραφο 2, και δεν έχει επιβληθεί στον υπάλληλο πειθαρχική ποινή οριστικής παύσης, το πειθαρχικό συμβούλιο στο οποίο εκκρεμεί η υπόθεση γνωμοδοτεί μετά την πάροδο ενός έτους από τη θέση του υπαλλήλου σε αυτοδίκαιη αργία και κάθε επόμενο έτος σχετικά με την τυχόν συνδρομή λόγων που καθιστούν μη αναγκαία τη συνέχιση της. Το όργανο που είναι αρμόδιο για το διορισμό του υπαλλήλου, εφόσον κρίνει, μετά την ανωτέρω γνωμοδότηση του πειθαρχικού συμβουλίου ή μετά από γνωμοδότηση του ίδιου συμβουλίου που μπορεί να ζητηθεί οποτεδήποτε, ότι με βάση τις ιδιαίτερες περιστάσεις της υπόθεσης ή/ και το συμφέρον της υπηρεσίας δεν είναι αναγκαία η συνέχιση της αργίας, μπορεί να διατάσσει την αναστολή της και την επάνοδο του υπαλλήλου στα καθήκοντα του ή τη μετακίνηση του σύμφωνα με το άρθρο 66. Την αναστολή της αργίας, μπορεί να ζητήσει οποτεδήποτε και ο υπάλληλος με αίτησή του προς το αρμόδιο για το διορισμό όργανο, το οποίο αποφασίζει μετά την τήρηση της ως άνω διαδικασίας και εφόσον συντρέχουν οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις. Το πειθαρχικό συμβούλιο, γνωμοδοτεί το αργότερο σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευση σε αυτό του σχετικού αιτήματος. Σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της ως άνω προθεσμίας, ο υπάλληλος παραμένει σε αργία.
Η αναστολή της αργίας μπορεί να διατάσσεται και για ορισμένο χρόνο και να ανακαλείται οποτεδήποτε, εφόσον επιβάλλεται από το συμφέρον της υπηρεσίας και ιδίως σε περίπτωση υποτροπής, που οφείλεται στην τέλεση οποιουδήποτε νέου παραπτώματος από τον υπάλληλο.»
Μανιτάκης: Στόχος η ευελιξία και η λειτουργικότητα της Δημόσιας Διοίκησης
Στο σημειωμά του που συνοδεύει τη δημοσιοποίηση του νομοσχεδίου για δημόσια διαβούλευση, ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Α. Μανιτάκης τονίζει ότι «με την ορθολογική αναδιάρθρωση και οργάνωση των δημοσίων υπηρεσιών διασφαλίζεται η λειτουργική επάρκεια και ικανότητα της Διοίκησης να ανταποκρίνεται στην κύρια αποστολή της: στην παροχή των καλύτερων δυνατών υπηρεσιών στον πολίτη. Στην παρούσα δε συγκυρία, η ριζική και ευρεία αναδιοργάνωση των δημοσίων υπηρεσιών συνιστά επιτακτικό αίτημα καθότι στην πραγματικότητα αποτελεί και μέσο αντιμετώπισης της κρίσης».
»Στο παρόν νομοσχέδιο, η αναδιοργάνωση της Διοίκησης υπακούει σε μια διαφορετική σε σχέση με το παρελθόν μεθοδολογία. Οι νομικές ρυθμίσεις αποτυπώνουν πλέον τις αρχές, τις μελέτες και τα πορίσματα της σύγχρονης διοικητικής επιστήμης, με συνέπεια τα νέα οργανωτικά σχήματα να είναι σε θέση να εγγυηθούν τη βέλτιστη λειτουργία της Διοίκησης και την απαλλαγή της από ανορθολογικές, δύσκαμπτες και απρόσφορες για τη λειτουργία της δομές. Η επιστημονική έρευνα και η πρακτική δεν έπονται αλλά προηγούνται του νομικού κανόνα, εξασφαλίζοντας την ορθολογικότητα και την αποτελεσματικότητά του», συνεχίζει ο κ. Μανιτάκης.
Και καταλήγει: «Έμφαση δίνεται στο γενικό περιεχόμενο, τη σύνταξη και την έγκριση των νέων οργανισμών των δημοσίων υπηρεσιών με προεδρικά διατάγματα. Με τις σχετικές διατάξεις δίνονται οι κατευθυντήριες επιταγές για το περιεχόμενο των οργανισμών, με στόχο την ευελιξία και τη λειτουργικότητα της Διοίκησης. Επίσης, θεσπίζεται το νέο και ανταποκρινόμενο στη διοικητική πραγματικότητα πλαίσιο της επιλογής και της κινητικότητας προϊσταμένων οργανικών μονάδων, των υπαλλήλων δηλαδή που κατέχουν θέσεις ευθύνης και επιτελικό ρόλο στη Διοίκηση. Παράλληλα, κατοχυρώνεται ο θεσμός της κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων και προβλέπεται η δυνατότητα κατάργησης, συγχώνευσης και αναμόρφωσης των νομικών προσώπων δημοσίου τομέα με προεδρικό διάταγμα.»