Μια ριζική ανατροπή στο ασφαλιστικό σύστημα ετοιμάζουν ΓΣΕΕκαι ΣΕΒ. Αυτή δεν είναι άλλη από την ίδρυση ενός Εθνικού Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης δίπλα στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (κύρια σύνταξη) και στο ΕΟΠΥΥ (υγειονομική περίθαλψη).
Στα σενάρια χρηματοδότησής του που έχουν τεθεί επί τάπητος περιλαμβάνεται εναλλακτικά η αντικατάσταση των εισφορών υπέρ της εργατικής εστίας - κατοικίας, με εισφορές υπέρ της επαγγελματικής ασφάλισης επαγγελματικού ταμείου, αλλά και η χρηματοδότησή του από νέες εισφορές. Σε ένα τρίτο (και πιο ακραίο) σενάριο, συζητείται μια κυβερνητική πρωτοβουλία για την αντικατάσταση του υφιστάμενου Ενιαίου Επικουρικού Ταμείου με ένα Εθνικό Επαγγελματικό Ταμείο.
Η"ρήτρα"για το επαγγελματικό "υπερταμείο" δεν συμπεριλήφθηκε τελικά στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίαςπου υπογράφηκε πρόσφατα. Ωστόσο, οι φορείς των εργαζομένων και των εργοδοτών (οι οποίοι την πρότειναν) συνεχίζουν να την υποστηρίζουν.
Το Υπερταμείο αυτό σχεδιάζεται να στηρίξει τον ισχνό δεύτερο πυλώνα ασφάλισης, παρέχοντας επιπλέον δικαιώματα υγειονομικής κάλυψης στην ιδιωτική υγεία, αλλά και επιπλέον (επαγγελματικές) συντάξεις, την ίδια ώρα που, μετά τις άγριες περικοπές στις επικουρικές συντάξεις, έρχεται η ώρα των κύριων συντάξεων.
Πιο συγκεκριμένα, τρία είναι τα βασικά σενάρια τα οποία "παίζουν" για την ίδρυση Εθνικού Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης:
1)Προβλέπει πως, εφόσον επανέλθουν οι ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις σε εθνικό επίπεδο μετά το πέρας του προγράμματος προσαρμογής (όπως εξετάζεται στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης κυβέρνησης - "θεσμών"), οι κοινωνικοί εταίροι (ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ) θα κληθούν να αποφασίσουν για το ύψος του κατώτατου μισθού.
Στο πλαίσιο αυτής της διαβούλευσης, ως ένα μέρος της ενδεχόμενης αύξησης την οποία θα ζητήσει η ΓΣΕΕ θα μπορούσε να επιβληθεί μια νέα εισφορά υπέρ της επαγγελματικής ασφάλισης.
Σε αυτή την περίπτωση, θα ήταν πιο πιθανόν να είναι υποχρεωτική και όχι προαιρετική η ασφάλιση στο νέο Υπερταμείο.
2)Στηρίζεται κυρίως στο ενδεχόμενο που δεν επανέλθουν οι εθνικές συλλογικές διαπραγματεύσεις για τον κατώτατο μισθό.
Τότε, οι τριτοβάθμιες οργανώσεις των εργαζομένων και των εργοδοτών (ΓΣΕΕ και ΣΕΒ) φέρονται διατεθειμένες να προχωρήσουν ακόμα και "μονομερώς" (δηλαδή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των μικρομεσαίων, που φαίνεται να διαφωνούν) σε συμφωνία ίδρυσης Εθνικού Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης.
Σύμβουλοι της κοινωνικής ασφάλισης που βρίσκονται σε επαφή με τους κοινωνικούς εταίρους για το θέμα αυτό προτείνουν ακόμα και τηναντικατάσταση των εισφορών 1,25% υπέρ του τέως Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (τ. ΟΕΚ) και του τέως Οργανισμού Εργατικής Εστίας (τ. ΟΕΕ) με μια νέα εισφορά υπέρ του Εθνικού Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης. Έτσι, θα μπορούσαν να εισπραχθούν μέχρι και350 εκατ. ευρώ ανά έτος.
Αν μάλιστα,οι εισφορές ήταν προαιρετικές, θα μπορούσε να προκύψει και μείωση του μη μισθολογικού κόστους.
3)Το τρίτο σενάριο –που είναι και το πιο ακραίο– προβλέπει την αντικατάσταση του υπάρχοντος Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών με ένα Εθνικό Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης.
Σύμφωνα με στελέχη του υπ. Εργασίας, η κεφαλαιακή συσσώρευση για ένα επαγγελματικό ταμείο είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη ενός επικουρικού ταμείου.
Σε αυτή την περίπτωση, οι εισφορές 7% έως 11%, που σήμερα εισπράττονται υπέρ της επικουρικής σύνταξης και των εφάπαξ, θα εισπράττονταν υπέρ της μίας μελλοντικής "επαγγελματικής" σύνταξης και ενός εφάπαξ.
Παράλληλα, γιγάντια θα ήταν η ανάπτυξη της σχέσης με την ιδιωτική υγεία, αρκεί να σκεφτεί κανείς πως ετησίως ο ΕΟΠΥΥ δίδει 1,5 δισ. ευρώ στα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, στις κλινικές και στους γιατρούς για την ιατρική κάλυψη των ασφαλισμένων στο αμιγώς δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα.
Τα έσοδα ενός επαγγελματικού υπερταμείου, αντί του σημερινού επικουρικού, θα έφταναν ετησίως σε5 δισ. ευρώ.
Επαγγελματικά Ταμεία σε Ευρώπη, Ελλάδα, Κύπρο
- Στην Ε.Ε.,πάνω από το 25% του ενεργού της πληθυσμούείναι ασφαλισμένοι σε Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ).
- Ο αριθμός των επαγγελματικών ταμείων αγγίζει τα 112.790.
- Τα υπό διαχείριση κεφάλαιά τους ξεπερνούν τα 3,8 τρισεκατομμύρια ευρώ(24% του ΑΕΠ της Ε.Ε.).
- Αναπληρώνουν κατά 20% έως 50% του συντάξιμου εισοδήματος.
Ελλάδα-Κύπρος
Στην Ελλάδα, ο θεσμός της επαγγελματικής ασφάλισης θεσπίστηκε το 2002.
Σήμερα, μετά τη συμπλήρωση σχεδόν 15 ετών από τη θέσπιση των ΤΕΑ, λειτουργούν στην Ελλάδα 15 επαγγελματικά ταμεία.
Η συνολική περιουσία τους υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ. Η μερίδα του λέοντος ανήκει στα τέσσερα ΤΕΑ, που δημιουργήθηκαν το 2013 από τη μετατροπή των 4 επικουρικών ταμείων σε ΤΕΑυποχρεωτικής ασφάλισης(Ασφαλιστών, Υπαλλήλων Εταιρειών Πετρελαιοειδών,Εμπορίου Τροφίμων και Φαρμακευτικών Εργασιών).
Στην Κύπρο λειτουργούν 2.060 ΤΕΑ, με συνολική αξία υπό διαχείριση περιουσιακών στοιχείων 3,4 δισ. ευρώ.
Του Δημήτρη Κατσαγάνη
http://www.capital.gr/oikonomia/3203778/tria-senaria-gia-epaggelmatiko-upertameio