17 Νοέμβρη 2025 – Το Πολυτεχνείο ζει μέσα στις αντιφάσεις της εποχής |
Η 17η Νοέμβρη δεν είναι απλώς μια επέτειος μνήμης. Είναι υπενθύμιση ότι κάθε φορά που η κοινωνία στενάζει, η Ιστορία ξαναχτυπά την πόρτα. Πενήντα δύο χρόνια μετά, τα συνθήματα του Πολυτεχνείου — ΨΩΜΙ, ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ — παραμένουν απελπιστικά επίκαιρα.
Στην Ελλάδα του 2025 η κοινωνική ανισότητα έχει λάβει μόνιμο χαρακτήρα. Η στεγαστική κρίση πνίγει τα νοικοκυριά· άνθρωποι με πλήρη απασχόληση δεν μπορούν να πληρώσουν το ενοίκιό τους. Οι τιμές στα βασικά αγαθά ανεβαίνουν, η φτώχεια βαθαίνει και η αξιοπρεπής διαβίωση γίνεται ζητούμενο. Η «ανάπτυξη» υπάρχει μόνο στους αριθμούς — όχι στη ζωή των πολιτών.
Το Πολυτεχνείο του 2025 θυμίζει ότι ακόμη και το ψωμί θέλει πια 13 ώρες δουλειά για να αγοραστεί.
Στη χώρα όπου η «ευελιξία» έγινε συνώνυμο της εκμετάλλευσης, οι απλήρωτες υπερωρίες βαφτίζονται προσαρμογή στις ανάγκες της αγοράς και η ψηφιακή κάρτα εργασίας παρουσιάζεται ως εγγύηση διαφάνειας, η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων καταρρέει.
Η Ελλάδα κατατάσσεται ανάμεσα στις τελευταίες χώρες της Ευρώπης στην πραγματική αξία μισθών,
με τον κατώτατο μισθό να εξαντλείται πολύ πριν τελειώσει ο μήνας και τον πληθωρισμό στα τρόφιμα να καταπίνει κάθε αύξηση πριν φτάσει στην τσέπη. Οι πολίτες βλέπουν τον ιδρώτα τους να χάνεται ανάμεσα σε λογαριασμούς, δάνεια και ανατιμήσεις, ενώ η κυβέρνηση πανηγυρίζει για ρεκόρ ανάπτυξης που δεν φτάνει ποτέ στα τραπέζια των εργαζομένων. Η οικονομία που στηρίζεται στην εξάντληση, η εργασία χωρίς ανταμοιβή και η τεχνολογία χωρίς δικαιοσύνη, δεν λέγονται «πρόοδος». Λέγονται οπισθοδρόμηση με σύγχρονο ψηφιακό περιτύλιγμα.
Όταν οι εργαζόμενοι εξαναγκάζονται να δουλεύουν πάνω από 50 ώρες την εβδομάδα, όταν οι μισθοί δεν φτάνουν για ενοίκιο και βασικά είδη, όταν η ανθρώπινη εξάντληση και η ανασφάλεια βαφτίζονται ανθεκτικότητα, τότε το σύνθημα Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία δεν είναι απλώς επίκαιρο· είναι κατηγορητήριο απέναντι σε μια πολιτεία που ξέχασε. Το Πολυτεχνείο ζει, όσο υπάρχουν άνθρωποι που αρνούνται να μετατραπούν σε αριθμούς, σε εφαρμογές, σε παρουσίες σε οθόνη. Ζει μέσα σε κάθε εργαζόμενο που δεν αποδέχεται πως η εργασία χωρίς δικαιώματα είναι δήθεν πρόοδος.
Την ίδια στιγμή:
Η ελευθερία του Τύπου υποχωρεί δραματικά· η χώρα καταγράφει τη χαμηλότερη θέση στην Ευρώπη, με τη δημοσιογραφία υπό πίεση και τη σιωπή να γίνεται καθημερινή πρακτική.
Η εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη φθίνει· οι πολίτες νιώθουν ότι οι αποφάσεις εξαρτώνται περισσότερο από το ποιος είσαι, παρά από το δίκιο σου. Κανένα Πολυτεχνείο δεν μπορεί να τιμάται
αληθινά σε μια χώρα όπου οι 57 νεκροί των Τεμπών παραμένουν χωρίς δικαίωση.
Η τραγωδία που συγκλόνισε ολόκληρη την κοινωνία δεν έγινε «μάθημα ευθύνης», αλλά παράδειγμα συστημικής ατιμωρησίας. Δεκάδες νέοι άνθρωποι χάθηκαν εξαιτίας εγκληματικών παραλείψεων, ανευθυνότητας και διαχρονικής εγκατάλειψης του δημοσίου συστήματος μεταφορών — κι όμως, κανείς δεν έχει μέχρι σήμερα λογοδοτήσει πραγματικά.
Η κοινωνία είδε, για ακόμη μία φορά, τη Δικαιοσύνη να καθυστερεί, τους ισχυρούς να προστατεύονται και τις ευθύνες να διαχέονται μέχρι να εξατμιστούν. Όπως τότε, το 1973, οι νέοι ύψωσαν τη φωνή τους απέναντι σε ένα καθεστώς αυθαιρεσίας, έτσι και σήμερα η κοινωνία φωνάζει:
«Απ’ το Πολυτεχνείο μέχρι τα Τέμπη, δε ζητάμε μνήμη — ζητάμε Δικαιοσύνη »
Η ατιμωρησία δεν είναι θεσμική αδυναμία, είναι πολιτική επιλογή. Και κάθε φορά που μένει ατιμώρητο το έγκλημα, υπονομεύεται η ίδια η έννοια της Δικαιοσύνης και της Δημοκρατίας. Η μνήμη των θυμάτων των Τεμπών είναι χρέος — όχι επικοινωνιακή αναφορά. Είναι υποχρέωση ευθύνης, διαφάνειας και λογοδοσίας, απέναντι στους νεκρούς και στις γενιές που έρχονται.
-
Η εργασιακή ανασφάλεια μεγαλώνει· οι συλλογικές συμβάσεις καλύπτουν ελάχιστους κλάδους εργαζομένων και όπου υπάρχουν κατά κανόνα παρακάμπτονται, η εντατικοποίηση της εργασίας θεωρείται «παραγωγικότητα» και η φωνή των εργαζομένων αντιμετωπίζεται ως ενόχληση.
-
Η φοιτητική και λαϊκή νεολαία αγωνίζεται όχι για όνειρα, αλλά για να πληρώσει ενοίκιο και ρεύμα, ενώ η Παιδεία μετατρέπεται σε ιδιωτική υπηρεσία για όσους «αντέχει το πορτοφόλι τους».
Το Πολυτεχνείο δεν είναι παρελθόν. Είναι ο καθρέφτης του παρόντος.
Τότε φοιτητές φώναξαν για ψωμί, παιδεία και ελευθερία. Σήμερα οι εργαζόμενοι φωνάζουν για μισθούς, δικαιοσύνη και σεβασμό.
Το συνδικαλιστικό κίνημα οφείλει να είναι παρόν — όχι μόνο με στεφάνια, αλλά με πράξεις.
Διεκδικούμε:
-
Αξιοπρεπείς μισθούς και συλλογικές συμβάσεις.
-
Προσιτή στέγη για κάθε εργαζόμενο/η, νέο και συνταξιούχο.
-
Καθολική πρόσβαση στη Δημόσια παιδεία και την υγεία χωρίς ταξικούς φραγμούς.
-
Πραγματική ελευθερία του Τύπου και Δικαιοσύνη για όλους, όχι υπέρ των ισχυρών.
Δεν ξεχνάμε – Δεν συνηθίζουμε – Δεν σωπαίνουμε.
Το Πολυτεχνείο δεν είναι εθνική γιορτή. Είναι κοινωνικό και ταξικό κάλεσμα.
Όσο υπάρχει φτώχεια, αδικία και φίμωση της αλήθειας, η 17η Νοέμβρη θα είναι η υπενθύμιση για τους αγώνες μας και θα παραμένει οδηγός και υπόσχεση για το μέλλον.
ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Δεν είναι απλώς ένα σύνθημα.
Είναι απαίτηση για ζωή.
ΟΛΟΙ ΚΑΙ ΟΛΕΣ ΣΤΑ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
Για το Δ.Σ

